Ağır engellilere evde bakım ücreti

Ağır engellilere evde bakım ücreti

Aile ve Sosyal Politikalar Kars İl Müdürlüğü, 15 Temmuz 2014 tarihi itibari ile il genelinde ağır engelli vatandaşlara ödenen miktar ve bundan kaç kişinin faydalandığını açıkladı.

Müdürlükten yapılan açıklamada il genelinde bin 780 ağır engelli kişiye evde bakım hizmeti için ödenen miktarın net asgari ücret seviyesinde olduğu belirtildi. Ayrıca, 564 kişiye sosyal ve ekonomik destek yardımı yapıldığı ve bu yardımın 365 TL ile 550 TL arasında olduğu bildirildi.

EVDE BAKIM ÜCRETİNDEN KİMLER, NASIL YARARLANABİLİR?

Toplumumuzda bakıma muhtaç birçok ağır özürlü durumunda kişi bulunmaktadır. Sosyal Devlet anlayışı içerisinde bu kişilerin bakımlarının iyi bir şekilde sağlanması ve en azından durumlarının daha da kötüleşmemesi açısından bu kişilere bakacak kişileri de özendirmek amacıyla evde ağır özürlü yakınları bulunanlara “evde bakım ücreti” verilmektedir.

KAPSAMA GİREN KİŞİLER

Başkasının yardımı ve bakımı olmadan, gündelik hayatını devam ettirmesi mümkün olmayan, yeme, içme, tuvalet ve temizlik vb. ihtiyaçlarını tek başına gideremeyen kişilerden, “Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik” gereğince özürlü sağlık kurulu raporu vermeye yetkili hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporuyla “Ağır Özürlü” olduklarını belgeleyen özürlüler evde bakım ücreti kapsamına girmektedir.

EVDE BAKIM ÜCRETİ İÇİN GEREKLİ BELGELER

Evde bakım ücretinden yararlanabilmek için aşağıda belirtilen belgelerin hazırlanması gerekmektedir.

-Tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınmış en az % 51 oranında özürlü olduğunu gösteren raporun aslı

-Evde yaşayan ve çalışan veya emekli olan herkesin maaş bordrosu

-Malvarlığı varsa evde yaşayan herkesin tapu veya ruhsat fotokopisi

-18 yaşını doldurmuş zihinsel engelliler için vasi kararı

-2022 sayılı Kanundan yararlanılıyorsa maaş bordrosu

-Tapu Sicil Müdürlüğünden evde yaşayan herkesin gayrimenkulleri olup olmadığına dair belge

-Tarla, bağ ve bahçeden dolayı tarımsal geliri olup olmadığına dair Tarım İl/İlçe Müdürlüğünden belge

- Hane halkı için Nüfus Müdürlüğünden alınan yerleşim kaydı.

-Özürlünün varsa öğrenim durumunu gösterir belge

-Anne-babasının boşanma durumunda varsa boşanma kararı

-Özürlünün 2 adet vesikalık fotoğrafı

-Evde yaşayan herkesin kimlik fotokopileri ve vergi dairesinden alınacak sicil yoklama belgesi

-Vergi dairesinden sicil kaydı çıkanlar için muhasebecilerinden işletme hesap özeti ve vergi levhası fotokopisi

-SGK’dan alınacak ve evde yaşayan herkes adına sicil yoklama belgesi.

ÖZÜRLÜ İLE BAKICI ARASINDAKİ YAKINLIK ŞARTI

Evde bakım ücretinden yararlanabilmek için özürlü kişiye bakıcılık yapacak olan kişi ile özürlü kişi arasında kan bağı olması gerekmektedir. Kan bağı olmayan kişiler bakıcı olarak kabul edilmemektedir.

Ayrıca, bakıma muhtaç özürlüye bakacak olan akrabasının veya akrabası yok ise vasisinin aynı adreste ikamet etmesi şarttır.

Ancak, bakıma muhtaç özürlüye bakacak kişinin bulunamaması halinde, bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin de bakım hizmetinin verilmesinde sorun veya yetersizlik olmayacağına kanaat getirmesi şartıyla, bakım hizmeti her gün rahatlıkla gelinip gidilebilecek yakınlıktaki farklı adreste bulunan akraba tarafından da verilebilecektir.

Bu durumda, bakıma muhtaç özürlünün 24 saat içindeki tüm ihtiyaçlarının giderilmesi ve fiilen en az 8 saat bakıma muhtaç özürlü ile birlikte olunması gerekmektedir.

BAKIM ÜCRETİNDEN YARARLANMAK İÇİN MÜRACAAT YERİ

Yukarıda belirtilen şartlara haiz olunması ve gerekli belgelerin tamamlanmasından sonra bakım hizmetini verecek olan kişi tarafından bulunulan yerdeki Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir.

Özürlü kişinin kendisinin ayrıca müracaatta bulunmasına gerek bulunmamaktadır.

Müracaat alındıktan sonra kişinin durumunun incelenip, sonrasında da ev ziyareti yapılmasını müteakip uygun görülmesi durumda kişiye evde bakım ücreti bağlanacaktır.

EVDE BAKIM ÜCRETİ İÇİN AİLE GELİRİ ŞARTI

Evde bakım ücretinden yararlanabilmek için özürlünün kendisinin ve/veya varsa bakmakla yükümlü olduğu kişilerin gelirleri toplamı ailede içindeki kişi sayısına bölünmektedir.

Buna göre, kişi başına düşen gelirin net  asgari ücretin 2/3’ünden fazla olmaması gerekmektedir.

ENGELLİ EVDE BAKIM ÜCRETİ

2012 yılı Temmuz-Aralık dönemi için baz alınan tutar  448,87 TL’dir. Bu hesaplama da asgari ücretin, asgari geçim indirimi öncesi neti esas alınmaktadır.

01.01.2013-30.06.2013 tarihleri arasında 699,61 TL,

01.07.2013-31.12.2013tarihleri arasında 730,28 TL olarak belirlenmiştir.

2014 yılında evde bakım ücretleri için uygulanacak net asgari ücret tutarı, 01/01/2014- 30/06/2014 dönemi için 765,67 TL, 01/07/2014-31/12/2014 dönemi için 810,71 TL net asgari ücret

EVDE BAKIM ÜCRETİNİN MİKTARI

Evde bakım ücreti, asgari ücretin net miktarına göre belirlenmektedir.

Buna göre, 2012 yılı  Temmuz- Aralık döneminde evde bakım ücretinin aylık tutarı 673,30  TL dir.

BAKIMIN BİREYSEL BAKIM PLANI ÇERÇEVESİNDE YAPILMASI

Bakıma muhtaç özürlüye verilen bakım hizmeti, bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin hazırladığı bireysel bakım planı doğrultusunda ve ihtiyaç duyulması halinde denetiminde yapılacaktır.

BİRDEN FAZLA ÖZÜRLÜYE BAKIM HİZMETİ VERİLMESİ

Bir akraba, evde bakım hizmeti kapsamında bakıma muhtaç bir özürlüye veya bakmakla yükümlü olunan bireyler arasındaki aynı evde yaşayan bakıma muhtaç iki özürlüye bakım hizmeti verebilecektir.

İKAMETĞAHIN DEĞİŞMESİ

Bakıma muhtaç özürlünün, ikamet adresinin değişmesi durumunda yeni ikamet adresi en geç 15 gün içinde Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bildirilmek zorundadır.

BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜNÜN ÖLÜMÜ

Bakıma muhtaç özürlünün ölmesi durumunda, bakım hizmetini üstlenen kişi tarafından en geç 15 gün içinde durumun Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bildirilmek zorundadır. Aksi takdirde hakkında hukuki ve idari işlemler yapılmaktadır.

2014 YILINDA EVDE BAKIM ÜCRETİ ALANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?

Bir aylık net asgarî ücret tutarının 2/3’ünü geçip geçmediğine dikkat edilmeli

Bakıma muhtaç engelli ve bakıma muhtaç engelliye evde bakım hizmeti veren kişi; her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgarî ücret tutarının 2/3’ünü (510,44 TL) geçmesi halinde, gelir değişikliğini en geç üç ay içinde İl Müdürlüğüne bildirmek zorundadır.

Bakıma muhtaç engelli ve bakıma muhtaç engelliye evde bakım hizmeti veren kişinin, yukarıda belirtilen gelir ölçütünün aşıldığını üç ay içerisinde İl Müdürlüğüne bildirmesi durumunda, evde bakım ücreti sonlandırılır ve ayrıca geri ödeme istenmez.

6353 sayılı Kanunun yayımlanmasından önce gelir ölçütünün aşılması nedeniyle bakım ücreti ödemesinin durdurulması gerekirken ödeme yapılmaya devam edilen kişilerden geri ödeme tahsil edilmediyse; gelir ölçütünün geçildiği oranda yasal faiziyle birlikte geri ödeme alınması gerekmektedir.

Evde bakım ücreti geri ödemelerinin hesaplanmasında; gelir ölçütünün aşıldığı tarihteki gelir ölçütünü aşan miktarın, gelir ölçütüne oranı esas alınarak hesaplama yapılacaktır. Gelir ölçütünün aşıldığı tarihte tespit edilen bu oran tüm geri ödemenin hesaplanmasında esas alınacak olup sonraki aylarda gelirde meydana gelen artış veya azalışlar dikkate alınmayacaktır.

Gelir ölçütünün aşılması nedeniyle kendilerine geri ödeme çıkarılan kişilerin mevcut borçlarının taksitlendirilerek ödenmesi sürecinde tahsil edilen geri ödeme tutarının, bu Kanun ile getirilen düzenleme neticesinde yeniden yapılan hesaplamada tespit edilen tutardan fazla olması halinde geri ödeme durdurulur. Ancak tahsil edilen ödeme tutarının, yeniden yapılan hesaplama neticesinde tespit edilen tutardan az olması halinde ise aradaki fark geri ödeme olarak tahsil edilmeye devam edilecektir.

Örnek 1- 2011 yılının ilk altı ayında kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı 230 TL olan bir özürlü evde balcım ücretinden yararlanmaktadır. Bakım Hizmetleri Değerlendirme Heyetinin 6 ay sonra bakım hizmetinden yararlanan bu engelli ve ailesi ile ilgili yaptığı kontrol sırasında 2011 yılının Şubat ayından itibaren birey başına düşen 230 TL’lik gelirin 420 TL’ye çıktığı tespit edilmiştir. Bu artışın İl Müdürlüğünce mevzuatta belirtilen süre içerisinde engelli ailesi ya da bakım hizmetini yerine getiren kişi tarafından bildirilmediği görülmüştür. Kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık gelirin, Şubat 2011 ayındaki net asgari ücretin 2/3 ü olan 380,15 TL’yi (420 - 380,15 = 39,85 TL) 39,85 TL geçtiği ve bu geçen miktarın, bu tarihteki ölçüte oranı (39,85 x 100 / 380,15 = % 10.48) % 10.48 olduğu; ödemenin 5 ay devam ettiği, (570,22 x 5 Ay = 2.851,10 TL) 2.851,10 TL yersiz ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Bu durumda tespit edilen 2.851,10 TL yersiz ödeme tutarının tamamı yerine, gelir ölçütünün aşıldığı tarihteki gelir ölçütünü aşan miktarın, gelir ölçütüne oranı olarak hesaplanan %10.48 oram dikkate alınarak geri alınması gereken toplam tutar (2.851,10 (yersiz ödeme tutarı) x 10,48 (gelir ölçütünün aşıldığı tarihteki gelir ölçütünü aşan miktarın, gelir ölçütüne oranı) / 100) 298,79 TL olarak hesaplanmıştır. Ayrıca bu tutara yasal faizin de eklenmesi gereklidir.

Örnek 2- 2011 yılının 8. Ayında kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı; 390 TL iken, kişi başına düşen aylık gelir tutarının 800 TL sına ulaştığı tespit edilmiştir. Kişi başına düşen aylık gelir tutarı olan 800 TL nin, asgari ücretin 2011 yılının ikinci 6 aylık döneminde kişi başına düşen ölçütün bir katından (399,47 TL + 399,47 TL = 798,94 TL) fazla olması nedeniyle evde bakım ücreti Geçici 9 uncu maddeye göre durdurulur ve kişiye ödenen evde bakım ücretinin tamamı yasal faiziyle geri tahsil edilir.

2828 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde yer alan; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanunun ek 7 nci maddesine istinaden kendilerine özürlüye ikametgâhında bakım hizmeti vermesi dolayısıyla ödeme yapılmış kişilere anılan maddenin birinci fıkrasında belirtilen gelir ölçütünün aşılması nedeniyle yersiz olarak ödenen tutarlar birinci fıkrada belirtilen gelir ölçütünün geçildiği oranda yasal faizi ile birlikte takip ve tahsil edilir. Söz konusu gelir ölçütünün bir kat veya daha fazla aşılması halinde yapılan yersiz ödemenin tamamı yasal faizi ile birlikte tahsil edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kapsamda tahsil edilmiş olan tutarlar bakımından ilgili kişiler lehine hiçbir şekilde alacak hakkı doğmaz."hükmünün de tüm ilgililerce dikkate alınması gerekmektedir.