İşte kurumlar ve önerileri!

İşte kurumlar ve önerileri!

Kuyucuk Gölü’nün kurumasının önlenmesi ve tekrar eski haline getirilerek yine üzerinde 227 tür kuşun konaklaması için ilgili kurumlar tarafından çözüm önerilerine ilişkin raporlar hazırlandı.

Doğu Anadolu Bölgesinin ilk ve tek RAMSAR alanı olan ve daha birkaç ay öncesine kadar 227 kuş türünün konakladığı Kuyucuk Kuş Gölü’nün kurumasının, yerel ve ulusal basının gündemine düşmesi üzerine başta Kars Valiliği olmak üzere ilgili kurumlar harekete geçti.

Kuyucuk Gölü’nün bu yıl tamamen kurumasının ve üzerinde konaklayan kuş sayısının parmakla sayılacak kadar azalmasının ardından Kuyucuk’u kurtarmak için oluşturulan Mahalli Sulak Alan Komisyonu bir aya aradan sonra ikini kez toplandı.

Vali Yardımcısı ve Susuz Kaymakamı Musa Evin başkanlığında bir araya gelen ve aralarında Arpaçay Kaymakamı Faruk Erdem’in de bulunduğu komisyon üyeleri, gölün kurtarılması için Valilik Gazi Toplantı Salonunda bir araya gelerek Kuyucuk’u masaya yatırdı.

Toplantıda Orman ve Su İşleri Kars Şube Müdürü Murat Doğanay, komisyon üyesi kurumlar olan Arpaçay Kaymakamlığı, Kuzey Doğa Derneği, Kafkas Üniversitesi, Çevre ve Orman İ Müdürlüğü, Orman ve Su İşleri 13. Şube Müdürlüğü, Tarım İl Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, DSİ 24 Bölge Müdürlüğü,  Avcılık ve Atıcılık İhtisas Derneği, Ziraat Odası ve Kuyucuk Muhtarlığının, Kuyucuk Kuş Gölü’nün kuruması ile ilgili olarak gölün kuruma nedenleri ve çözüm önerileri üzerine hazırladıkları raporları slayt eşliğinde sundu.

Toplantıda kuruyan Kuyucuk Gölü’ne DSİ tarafından hayata geçirilecek proje ile Kars Çay’ından yılda 1 Milyon metreküp su takviyesi yapılacağı kararı çıktı.

İŞTE, İLGİLİ KURUMLARIN GÖLÜN KURUMA NEDENLERİ RAPORLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:

ZİRAAT ODASI BAŞKANLIĞI: Doğanay sunumunda ilk olarak Ziraat Odası Başkanlığı tarafından hazırlanan Gölün kuruma nedenin kuraklık ve yağmur sularının sürüklediği toprak ve molozların göl alanını doldurması şeklinde hazırlandığını dile getirerek çözüm önerilerinin ise çevredeki doğal su kaynaklarından borularla su getirilmesi ve Göl alanının temizlenmesi olduğunu söyledi.

ATICILIK İHTİSAS DERNEĞİ: Doğanay daha sonra ise Avcılık ve Atıcılık İhtisas Derneği Başkanı Mustafa Gültekin’in kuruma nedeni olarak tarım hayvancılık ve sulama olduğunu tespit ettiğini ve çözüm önerisinin ise Kars çayından su getirilmesi ve Kuyucuk köyü için de alternatif su kaynakları bulunması önerisinde bulunduğunu bildirdi.

Doğanay sunumunda, diğer kurumların tespitleri ve çözüm önerilerini ise şu şekilde sıraladı:

ARPAÇAY İLÇE TARIM MÜDÜRLÜĞÜ: Göl çevresinde yapılan hayvan otlatılması ciddi bir tehdit değildir. Gölün kurumasında gölden su içen hayvanlar kuruma için ciddi bir etken değildir. Gölün kurumasına neden olacak bölgede herhangi bir sulu tarımın yapılmamaktadır. Köyün içinden geçen küçük su akıntısı köylüler tarafından engellenmemektedir. Çözüm önerimiz ise Kars çayından göle motopomplarla acilen su verilmeli ama verilen su gölün fauna ve florasına uygun nitelikte olmalıdır.

METEOROLOJİ MÜDÜRLÜĞÜ: Meteoroloji müdürlüğü verilerine göre 2013 yılında yüzde 50 ve 2014 yılında 14.10.2014 tarihi itibariyle yüzde 8 fazla yağış almış olduğu bu nedenle kuraklık olmadığı belirtilmiştir.

DSİ 24. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ: Alanın buharlaşma ve su potansiyeli hesapları yapılmıştır.

İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ: Yörede bulunan hayvanların günlük su tüketimi hesaplaması ve gölde bulunan su miktarı hesaplanmış olup hayvanların su içmesinin gölün kurumasına önemli bir etken olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca bölgeye düşen yağış miktarında bir azalmanın olduğu belirtilmiştir.

Çevre ve Şehircililik İl Müdürlüğü: Kafkas Üniversitesinin ilgili bölümlerinden rapor hazırlatılması daha uygundur.

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ: Göl çevresinde yapılan hayvan otlatılmasının ciddi bir tehdit değildir, Gölün kurumasında gölden su içen hayvanların ciddi bir etken değildir. Gölün kurumasına neden olacak herhangi bir sulu tarımın yapılmadığı tespit edilmiştir. Köyün içinden geçen küçük su akıntısının köylüler tarafından engellenmediği de tespit edilmiştir. Çözüm önerileri ise Kars çayından göle motopomplarla acilen su verilmeli. Verilen suyun gölün fauna ve florasına uygun nitelikte olmalıdır.

ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ: Göl tabanında bulunması muhtemel kırık çatlaklar nedeniyle su kaybının yaşanıp yaşanmadığı araştırılmalıdır. Kuyucuk Gölü su haznesinin sıcak yaz aylarında göl yüzeyinde yaşanan buharlaşmayla birlikte nispeten azalma olmaktadır. Kuyucuk Gölü su rezervini besleyen alanın iklimsel değişikliklere paralel biçimde çevresindeki su toplama havzasında bulunan akarsulardaki mevsimsel su rejiminin olağandan farklı olarak su akış hız ve debisinde azalma olduğu ve bu durumun göl suyunun yüzeysel su kaynaklarıyla yeterince beslenememesi de önemli bir etendir.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: Havzada benzer ekstrem iklim koşullarında ve su açığı bulunan dönemlerde rezerv görevi görecek yeterli büyüklükte uygun topoğrafik alanlarda su toplama alanları oluşturulmalı, üst havzada yapılacak ağaçlandırma ve erozyon kontrol çalışmaları ve entegre havza ıslah projeleri ile orta ve uzun vadede su rejimi düzenlenmesine katkı sağlanmalıdır. Alan civarında sondaj yoluyla kullanılan kuyu suyu nitelik ve nicelikleri kayıt altına alınarak kuyu suyu kullanma faaliyetleri kontrollü bir biçimde yapılmalı. Alan civarında yaşayan halk bilgilendirilerek alanın sahiplenilmesinin sağlanması ve bunun sonucunda yerel halka ait büyükbaş ve küçükbaş hayvanların sonbahar aylarında kısıtlı olarak göl suyundan doğrudan ve kontrolsüz yararlanılmasının önüne geçilmesi. Yörede büyükbaş ve küçükbaş hayvanların günlük içme suyu ihtiyaçlarının mera alanlarında karşılanması amacıyla mera ıslah tedbirleri adıyla uygun alanlarda sıvat, kaptaj ve küçük göletler yapılmalıdır. Alanda paydaş kurum ve kuruluşlarla konuya sivil toplum kuruluşlarının katılımı sağlanarak yeniden ekolojik tabanlı bir kaynak yönetim politikası oluşturulmalı. Gerek kuyucuk köyüne ve gerekse civardaki köylere su taşıyacak olan ve kaynağını göl alanına yaklaşık 40 km mesafede bulunan İbiş köyü sınırlarından alan su isale hattının geçiş güzergahının göl suyuna aktarım yapacak şekilde belirlenmesi.

KUZEYDOĞA DERNEĞİ: Kuyucuk Köyü içerisinden geçen ve gölü besleyen derenin bir bölümü köy içerisinde evcil kaz ve ördeklerin yüzmeleri için gölet oluşturulmuştur. Bu gölet ve göletin devamındaki dere kanalların tıkanması ve bozulması, kuyucuk gölündeki su seviyesinin düşmesine sebep olmaktadır. Göl etrafından bulanan 3 köye ait evcil hayvanlar özellikle gölün suya ihtiyaç duyduğu mevsimlerde su içmesi, gölün su oranını düşürmekte ve göl çevresinde ki sazlık alanların yok olmasına sebep olmaktadır. Kuraklık

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: Gölü Besleyen Derelerin Kanallarının Temizlenmesi ve Önlerinin Açılması. Yeni Evcil Hayvan Sulama Alanlarının Oluşturulması. Kuraklık zamanında göle başka bir kaynaktan su taşınması

ORMAN VE SU İŞLERİ 13. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ: Bölgede kurak geçen Ağustos-Eylül aylarında yağışın azalması ve yüksek sıcaklığa bağlı olarak artan buharlaşma miktarı nedeniyle su eksikliği yaşanmaktadır. Kuyucuk Gölü çanak yapısı içinde olmasına karşın, sediman erozyonu yüzünden göl tabanı düzleşerek göl hacmi azalmakta olup bunun sonucunda göl suyu azalmaktadır. Göl etrafında bulunan köylere ait hayvanların gölden su içmesi nedeniyle gölün su oranı azalmaktadır. Yer altı suyu hareketliliğinin uzun vadede hidrojeologlarca tespiti kuruma nedenini netleştirecektir.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: Kurak mevsimlerde Kuyucuk Gölü seviyesini muhafaza etmek için yaklaşık 3 km mesafede olan Kars Çayından uygun yöntemlerle göle su aktarmak. Göle gelen sedimanın tutulması için uygun yapılar yapmak. Göle otlamak için gelen hayvanların güzergahlarının ve su içebilecekleri ortamların belirlenerek uygun yapıların yapılması. Sediman taşınımı engelleyecek ve ekonomik olan bitki türlerinin ekimini yapmak. kha