Yrd. Doç. Dr. Yaşar Kop: Üniversiteliler Savaşı Olarak Bilinen, Anaların İfadesiyle Ya Şehit Ol Ya Gazi Olunmaya Gidilen Yer: Çanakkale

Volkan KARABAĞ / KARS MANŞET

Kafkas üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Yaşar Kop ise konuşmacı olarak katıldı. Yrd. Doç. Dr. Yaşar Kop ise konuya dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Öncelikle Şark Meselesine vurgu yapan Kop konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Türklerin geldikleri yere geri dönmesi için Çanakkale Savaşının her iki taraf için önem arz ettiği üzerinde durarak sözlerine şöyle devam etti. Jön Türklerin önde gelenlerinden olan Galip Vardar’a göre savaşın ana sebebi boğazlardır. Öyle ki Çanakkale Boğazı İstanbul Boğazı ile birlikte Baltık Denizi’nin alternatifi idi. Çünkü Almanya’nın yanında savaşa giren Osmanlı Devleti İngilizlerin müttefiki olan Rusya’ya yardım yapmasına engel teşkil etmekteydi. Ayrıca Alman- Osmanlı irtibatı İngiliz ve Fransızlara göre muhakkak koparılmalıydı. Bunun için en uygun yöntem Trakya’da yeni bir cephe açmaktı. Bu sıcak sahneleri gören Balkan Devletleri de kolaylıkla kendi yanlarına geçebilecekti. Buna ilaveten kendi yüklerinin hafiflemesi de planın başka bir boyutuydu. Fakat yorgun ve imkânlardan yoksun Türklerin, “hürriyet insanı asil yapar” düşüncesinden mahrumlardı. Bu yüzden itilaf devletleri olarak bilinen İngiltere ve Fransa hiçbir zaman unutamayacakları bir yenilgi alacaklardı. Netice itibariyle İngiliz ve Fransızlar önce 19 Şubat 1915 ile 18 Mart 1915 tarihleri arasında denizden saldırmışlar büyük bir yenilgiye uğradıktan sonra da hezimetlerinin öcünü almak ve yukarıda ifade ettiğimiz gayelerine ulaşmak için Nisan 1915 tarihinde karadan Gelibolu’ya asker çıkarmışlardır. Yaklaşık sekiz ay süren bir mücadele sonunda Ocak 1916’da Gelibolu yarımadasını boşaltarak belki de kendilerince canlarını kurtararak bir başarı elde etmişlerdir.

Sadece I. Dünya Savaşı içinde değil tüm Türk tarihi genelinde belki de en büyük savunma savaşı olan Çanakkale cephesi artık kapanmış, sahneye kahraman olarak Mustafa Kemal Paşa’yı çıkarmış ve dahası İstanbul ve boğazlara yönelen tehlike önlenmiştir. Fakat bu başarı, gayret, sabır ve sebat orada bırakılmamalıdır. Bu zafer ve etkileri şanına yakışır bir şekilde analiz edilmelidir. Şaşalı törenlerin aksine Japonya da uygulandığı üzere çocuklar nitelikli etkin birer vatandaş kılınmak isteniyorsa önce devasa fabrikalara, üretim merkezlerine götürülmeli akabinde de bin bir türlü zorluğa rağmen muhteşem bir zafer kazandığımız Gelibolu yarımadasına “turistik anlam taşımayan” bir duyguyla tabiri caizse topyekun taşınmalıdır. Atatürk’ün geleceğimiz dediği çocuklarımıza bu bilinç verilmeli ve Çanakkale Savaşları özenle anlatılmalıdır. Çünkü atalarımızdan birinin buyurduğu gibi “geçmişler geleceğe suyun suya benzemesinden daha çok benzerler”. Bu benzerlik sayesinde gençler/öğrenciler, nitelikli vatandaşlar hep birlikte Seyid Onbaşıyı, batmaz denilen İngiliz gemisi Ocean’ı 57. Alayı, savaşa gözünü kırpmadan giden aralarında Ruşen Eşref Ünaydın, Ömer Seyfettin ve Hamdullah Suphi’nin de olduğu bir çok aydın ve yazarı, bir sezon sonra hiç mezun veremeyen Konya, İzmir ve Galatasaray Lisesini ve daha nice konuyu da unutmamak adına hep hafızalarında yaşayacak ve yaşatacaktır. Bunları yaparken de akli melekelere çok iş düşmektedir, çünkü mide ile beyine ne girerse onu öğütür. Bu gerçek asla göz ardı edilmemelidir.”