Aman Dikkat: Gereksiz Antibiyotik Kullanımı Öldürür

Volkan KARABAĞ / KARS MANŞET

Kars Harakani Devlet Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doktor Elif Öztürk, gereksiz antibiyotik kullanımı hakkında uyarılarda bulunarak, “Virüslerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde antibiyotikler etkili değildir.” dedi.

Viral ve soğuk algınlığı hastalıkların mevsim geçişlerinde artış gösterdiğini söyleyen Doktor Öztürk, “Havaların ısınmasıyla güneş ışığından daha fazla yararlanmaya başlayıp hem bedenimiz hem ruhumuz üzerinde olumlu etkileri görülür. Bunun yanında gün içinde hava durumundaki değişiklikler yüzünden her mevsim geçişinde olduğu gibi viral ve soğuk algınlığı hastalıkları artıyor. Üst solunum yolu enfeksiyonu olarak isimlendirilen halk arasında grip olarak bahsettiğimiz hastalıkların ise en sık nedeni erişkinlerde %90’ında, bebek ve çocukların %75’inde  virüslerdir. Virüslerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde ise antibiyotikler etkili değildir. Antibiyotiklerin viral enfeksiyonlarda tedavi olarak başlanılması ne ateşin daha erken düşmesine ne de komplikasyon gelişmesini önlemektedir.” dedi.

Gereksiz antibiyotik kullanımının bir sonucu: Antibiyotik direnci

“Uygunsuz olarak başlanılan antibiyotikler vücudumuzda normalde bulunan bakterilerin direnç kazanmasına neden olmaktadır.” diyen Doktor Öztürk açıklamasını şöyle sürdürdü: “Örneğin zatüreye neden olan mikropta saptanan direnç oranlarının grip soğuk algınlığı gibi aslında antibiyotikten etkilenmeyecek mikroplarla gelişen enfeksiyonlarda antibiyotik kullanımı sonucu direnç gelişimi söz konusu olmakta ve hastanın salgıları ile aynı zamanda dirençli mikroplar da kişiler arasında yayılmaktadır. Aslında etkili olup tedavi etmesi beklenen antibiyotik uygun hastalıkta kullanıldığında ise direnç geliştiğinden maalesef antibiyotik fayda sağlamamaktadır.”

Doktor Öztürk, her ilacın olduğu gibi faydalarının yanında birçok zararı olan antibiyotiklerin gereksiz kullanımı sonucu oluşabilecek riskleri şöyle sıraladı:

Antibiyotik ilişkili ishale neden olabilir: Normalde bağırsaklar içince dörtyüzden fazla bakteri türü bulunmakta. Bu bakteriler hastalık oluşturmaz aksine besinlerin emilimi ve bağışıklık sistemi açısından faydalı bakterilerdir. Antibiyotik kullanımı ise bu normalde bulunan faydalı bakterilerin ölmesine ve böylelikle fırsatçı bakterilerin üremelerine ortam hazırlar ve böylelikle ishale neden olur. Kanlı ishal, buna bağlı halsizlik, kusma sonucu su kaybına neden olabilir.
Böbrek yetmezliği yapabiliyor: Böbrekler üzerine zararlı, toksik etkiler oluşturarak organ yetmezliği tetikleyebilir. Böbrekler üzerine zararlı, toksik etkiler oluşturarak organ yetmezliğini tetikleyebilir. Akut böbrek yetmezliği saptanan hastaların 5’de birinde kullanılan ilaçlar bu sonuca neden olmaktadır.
Allerjik reaksiyonlara neden olabilir: Sadece hafifi kaşıntı veya deri döküntüsü, kabarıklık, kızarıklık şeklinde gelişebildiği gibi tıp dilinde anaflaksi dediğimiz tansiyon düşüklüğü, yüz, dudak, dilde şişme ile nefes alıp vermede zorluk, hırıltılı solunum gibi aşırı alerjik duruma neden olup ölümle sonuçlanabilir.
Karaciğer fonksiyonlarını bozabilir: Karaciğer fonksiyon testleri adı verilen kan tetkikleriyle bu yan etkiler takip edilebilmektedir. Özellikle kronik karaciğer hastalığı olan kişilerde karaciğerden atılan antibiyotikler kullanılırken dikkatli olunmalıdır.

Mutlaka Doktor Önerisi ile İlaç Kullanılmalı

Doktor Öztürk, antibiyotiklerin hastaların kendi kendilerine kullanmaya başlayacakları ilaçlar olmadığını, antibiyotiğin “ateş düşürücü, ağrı kesici” olmadığını, ayrıca her ateş çıktığında bunun nedeni enfeksiyon olmayabileceği gibi altta yatan başka bir duruma bağlı ateş de görülebileceğini belirti.

Her enfeksiyon durumunun hekim tarafından değerlendirilip etken mikroorganizmaya etkili özel antibiyotik reçete edilmesi gerektiğine değinen Doktor Öztürk, “Bu yüzden üst solunum yolu ve alt solunum yolu enfeksiyonlarında daha önceden size reçete edilen veya bir yakınınızın antibiyotiğini kullanmak etki sağlamayabilir ve gereksiz antibiyotik kullanmış olursunuz. Doktora başvurduğunuzda antibiyotiğe ulaşmak için ısrarda bulunmayınız biliniz ki doktorunuz sizin için en iyisini düşünecektir.” diye konuştu.