İstanbul’da faaliyet gösteren Avukat Doğa Eser Eserçelik ile cinsiyet değiştirme süreci üzerine konuştuk
Türkiye’de bireylerin cinsiyet kimliğiyle ilgili yaşadığı dönüşüm süreçleri hem sosyal hem de hukuki anlamda birçok zorluk barındırıyor. Özellikle bu konuda dava açmak isteyen bireyler, sürecin nasıl işleyeceğini tam olarak bilemiyor. Biz de İstanbul’da cinsiyet değiştirme davası üzerine uzmanlaşan Avukat Doğa Eser Eserçelik ile bu önemli konuyu konuştuk. Kars Manşet olarak gerçekleştirdiğimiz bu özel röportajda, cinsiyet değiştirme davalarının hukuki sürecini, bireylerin yaşadığı sorunları ve dikkat edilmesi gerekenleri detaylı şekilde ele aldık.
“Cinsiyet değiştirme süreci sadece tıbbi değil; aynı zamanda ağır bir hukuki süreçtir. Bu noktada bireylerin kendilerini yalnız hissetmemesi gerekir..”
— Av. Doğa Eser Eserçelik
Cinsiyet Değiştirme Davası Nedir, Nasıl Açılır?
Cinsiyet değiştirme davası, kişinin cinsiyetteki resmi olarak değiştirilmesi için açılan hukuki bir süreçtir. Bu davayı açmak isteyen bireylerin belirli yasal koşulları taşıması gerekir. İstanbul avukatları arasında bu konuda uzmanlaşan isimlerden biri olan Avukat Doğa Eser Eserçelik, sürecin dikkatli yürütülmesi gerektiğini vurguluyor. Kendisi, mahkemeye başvurmadan önce bireyin hem psikiyatrik değerlendirme hem de tıbbi muayene süreçlerinden geçmesi gerektiğini belirtiyor. Cinsiyet değiştirme ameliyata izin davası
“Her dava farklıdır, bu nedenle ön hazırlık süreci çok önemlidir. Psikiyatrist raporları ve tıbbi belgeler davanın seyrini doğrudan etkiler.”
— Av. Doğa Eser Eserçelik
Ayrıca cinsiyet değiştirme avukatı olarak görev alan Doğa Eser Eserçelik, bireylerin özel hayatının korunmasına da büyük önem veriyor. Mahkeme süreci boyunca gizlilik ilkelerine uyulması gerektiğini ve davanın hassasiyetle yürütülmesinin şart olduğunu belirtiyor.
Cinsiyet Değiştirme Davalarında En Çok Yapılan Hatalar
Avukat Doğa Eser Eserçelik, birçok bireyin süreci yeterince araştırmadan harekete geçtiğini ve bu nedenle hak kayıpları yaşadığını ifade ediyor. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bazı temel hataları da sıralıyor:
En sık yapılan hatalar:
- Tıbbi raporların eksik veya yetersiz hazırlanması
- Davaya yanlış mahkemede başvurulması
- Süreç boyunca psikolojik destek alınmaması
- Deneyimsiz avukatlarla çalışılması
Cinsiyet değiştirme davası, uzmanlık gerektiren teknik bir dava türüdür. Bu nedenle davaya bakan avukatın bu alanda deneyimli olması büyük avantaj sağlar. İstanbul avukatları arasında bu konuda adından söz ettiren Doğa Hanım, “Hatalı yürütülen bir süreç, kişiyi yıllarca mağdur edebilir” diyor.
Cinsiyet Değiştirme Avukatı Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Doğru avukatı seçmek, bu sürecin belki de en kritik adımlarından biri. Cinsiyet değiştirme avukatı olarak görev yapan Eserçelik’e göre, müvekkilin hem güvenebileceği hem de teknik bilgiye sahip bir avukatla çalışması gerekiyor. Avukat ile müvekkil arasında kurulan güven ilişkisi, dava sürecinin başarısını doğrudan etkiliyor.
Avukat seçerken dikkat edilmesi gereken kriterler:
- Daha önce cinsiyet değiştirme davası tecrübesi olmalı
- Konuya duyarlı ve empatik yaklaşabilmeli
- Gizliliğe önem veren bir çalışma disiplini olmalı
- İstanbul gibi büyük şehirlerde aktif şekilde çalışmalı
“Bu süreçte yalnız olmadığınızı bilmek çok kıymetli. Biz avukatlar sadece hukuki danışman değil, aynı zamanda psikolojik bir destek noktasında da yanınızdayız.”
— Av. Doğa Eser Eserçelik
Türkiye’de Cinsiyet Değiştirme Süreci Hukuken Nasıl İlerliyor?
Türkiye’de cinsiyet değiştirme süreci, Türk Medeni Kanunu’nun 40. maddesi uyarınca yürütülüyor. Bu maddeye göre, birey mahkemeye başvurmadan önce “transseksüel yapıda olduğunu” belgelemek zorunda. Ayrıca üreme yeteneğinden yoksunluk şartı da aranmaktadır. Bu şartlar yerine getirilmeden mahkeme kararı alınması mümkün değil.
Sürecin genel adımları şu şekilde özetlenebilir:
Adım | Açıklama |
1 | Psikiyatrik ve endokrinolojik muayeneler |
2 | Tıbbi uygunluk raporlarının alınması |
3 | Aile Mahkemesi’nde dava açılması |
4 | Mahkeme kararıyla nüfus kaydının değiştirilmesi |
Bu aşamalarda yapılan her hata, sürecin uzamasına ya da reddedilmesine neden olabilir. Bu yüzden süreci bilen, tecrübeli bir cinsiyet değiştirme avukatı ile çalışmak önem arz eder.
Toplumun Algısı ve Cinsiyet Değiştirme Davalarına Yaklaşımı
Türkiye’de bireylerin cinsiyet kimliğini yaşama hakkı, ne yazık ki yalnızca hukuki değil; aynı zamanda sosyolojik bir mücadeleyi de beraberinde getiriyor. İstanbul avukatları arasında bu alanda öncü çalışmalara imza atan Avukat Doğa Eser Eserçelik, bu sürecin yalnızca mahkeme salonlarında değil, toplumun bakış açısında da kazanılması gerektiğini söylüyor. “Yasal süreci tamamlayan bireylerin, toplumda da kabul görmeye ihtiyaçları var. Toplumsal baskı, hukuki güvenliğin önüne geçmemeli” diyen Eserçelik, avukatların yalnızca dava açmakla kalmaması, aynı zamanda müvekkilini sosyal ve psikolojik açıdan da bilgilendirmesi gerektiğini vurguluyor.
Toplumda cinsiyet değişikliği hâlâ tabu olarak görüldüğü için birçok birey, yaşadığı içsel yolculuğu yıllarca erteleyebiliyor. Özellikle genç bireylerde bu durum ciddi travmalara yol açabiliyor. Cinsiyet değiştirme avukatı olan Doğa Hanım, kendisine başvuran müvekkillerinin çoğunun öncelikle “anlaşıldığını hissetmeye” ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Bu nedenle danışmanlık sürecine yalnızca dava hazırlığı olarak değil, bireyin kimlik onarımına destek olacak bir yolculuk olarak da yaklaşıyor. Toplumun bilinçlenmesi, bireylerin haklarına saygı duyulması ve medyanın bu konudaki duyarlı haberciliği, sürecin sağlıklı işlemesi adına büyük önem taşıyor.
Cinsiyet Geçiş Sürecinde Uluslararası Uygulamalar ve Türkiye ile Kıyaslama
Birçok Avrupa ülkesinde cinsiyet değiştirme süreçleri Türkiye’ye kıyasla daha esnek ve birey odaklı yürütülüyor. Örneğin bazı ülkelerde yalnızca kişinin beyanı yeterli sayılabiliyor. Oysa Türkiye’de cinsiyet değiştirme davası için hem psikolojik değerlendirme hem de üreme yeteneğinden yoksunluk gibi tıbbi şartlar aranıyor. Bu durum, birçok bireyin fiziksel olarak hazır olmasına rağmen hukuken tanınmasını geciktiriyor.
İstanbul avukatı Doğa Eser Eserçelik, bu konunun bir insan hakkı meselesi olduğunu vurguluyor. “Yargının amacı insanı korumaktır, sınırlandırmak değil. Türkiye’de sürecin hala oldukça zorlayıcı olması, birçok kişiyi yasal olmayan yöntemlere itiyor” diyor. Özellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği bazı kararlar, bu tür davalarda mahkemelerin daha esnek ve hak temelli davranması gerektiğini gösteriyor.
Ailelerin Rolü ve Hukuki Süreçteki Yeri
Cinsiyet değiştirme süreci sadece bireyi değil, onun yakın çevresini de doğrudan etkiliyor. Avukat Doğa Eser Eserçelik, birçok müvekkilinin ailesiyle yaşadığı sorunları da dava dosyasına yansıttığını belirtiyor. Ailesi ve çevresi tarafından yadırganabileceğini düşünen kişiler için ikametgahının dışındaki devlet hastanelerinden rapor talebinde bulunabiliriz. Bu durumda kişi çevre ve aile baskısından korunmuş oluyor. Özellikle küçük şehirlerde hastane çalışanlarının tanıdık olabilme hali kişilerin mahremiyet beklentisini çok etkiliyor bu sebeple bu davalarda tecrübe sahibi bir avukat olarak olabildiğince müvekkilimizin en rahat edeceği şekilde mahkeme sürecini yönetiyoruz. Müvekkillerime hayatlarının bu en özel zamanlarında eşlik etmekten onlar için hayatı kolaylaştırmaktan ötürü memnun ve mutluyuz.