ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Florida'daki Mar-a-Lago'da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkilerinden övgü ile söz etti. Toplantıda Trump, Suriye'deki dengelere, İran'a yönelik sert mesajlardan Gazze, Hamas, Batı Şeria ve Abraham Anlaşmaları'na kadar birçok başlıkta dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Netanyahu ise Trump'a "İsrail Ödülü" verileceğini duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Florida'nın Palm Beach bölgesindeki Mar-a-Lago'da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. İki lider, Orta Doğu'da İran, Gazze, Hamas, Batı Şeria ve Abraham Anlaşmaları başlıklarının yanı sıra Suriye'de yeni dönemi ve Türkiye-İsrail hattındaki gerilime dair mesajlar verdi. Trump, görüşmeden "çok sayıda sonuç" çıktığını belirterek, "Bence birçok sonuca vardık, gitmek istediğimiz yer ile baktığımız şey arasında çok az fark var" dedi. Trump, "Orta Doğu'da birçok iyi şey oluyor. Orta Doğu'da barış var ve bunu korumaya çalışacağız" ifadelerini kullandı. Basın mensuplarının soruları, İsrail'in Gazze'deki yol haritası, Hamas'ın silahsızlandırılması, Batı Şeria'daki gerilim, İran'la ilgili yeni iddialar ve Suriye'de sınır güvenliği gibi başlıklarda yoğunlaşırken, Trump'ın açıklamalarında Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yönelik dikkat çekici vurgular öne çıktı.
"Cumhurbaşkanı Erdoğan benim çok iyi bir dostum, aralarında sorun olmayacak"
İki liderin düzenledikleri basın toplantısında Türkiye-İsrail hattında muhtemel bir çatışma endişesine ilişkin soruya Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yakın ilişkisini vurgulayarak yanıt verdi. Trump, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı çok iyi tanıyorum ve hepinizin bildiği gibi, o benim çok iyi bir arkadaşımdır. Ona inanıyorum ve ona saygı duyuyorum. Netanyahu da ona saygı duyuyor ve aralarında bir sorun olmayacak" dedi. Trump, iki ülke ilişkilerine ilişkin geçmiş adımlara da işaret ederek, "Onu çok iyi tanıyorum ve benim Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye ile kimsenin yapamayacağı şeyler yaptığımı gördünüz. Bir sorun yaşamayacağız. O harika bir iş çıkardı. Ben Netanyahu ile sonuna kadar onun yanındayım, hiçbir şey olmayacak" ifadelerini kullandı.
"Suriye'de kötü liderin ortadan kaldırılmasına Erdoğan büyük ölçüde yardımcı oldu"
Trump, Suriye'deki gelişmelerde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın rolüne özel bir parantez açtı. Trump, "Suriye'nin çok kötü bir liderini ortadan kaldırmaya büyük ölçüde yardımcı olan kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan'dı ve bunun için hiçbir zaman övgü istemedi, ama gerçekten çok övgü hak ediyor" dedi. Trump, Netanyahu'nun da aynı değerlendirmeyi paylaştığını belirterek, "Netanyahu da buna katılıyor. Ben de katılıyorum, yani bunu biliyorum ve Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı şey için çok övgü hak ediyor. Çok kötü bazı insanları ortadan kaldırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bunu başardı ve biz ona büyük bir övgü borçluyuz" ifadelerini kullandı. Basın toplantısında bir muhabir, Trump'a Türkiye'ye F-35 satışını sorması üzerine, "Bunu çok ciddi olarak düşünüyoruz" cevabını verdi.
"(Suriye) Yeni Devlet Başkanına saygı duyuyorum, güçlü bir adam"
Trump, Suriye'deki yeni döneme ilişkin değerlendirmesinde, "Suriye konusunda bir anlayışımız var. Yeni Suriye Devlet Başkanı'na saygı duyuyorum. Çok güçlü bir adam ve Suriye'de de buna ihtiyaç var. Güçlü bir adam. Onunla iyi geçiniyoruz" dedi. DEAŞ'la yapılan mücadeleye atıf yapan Trump, "DEAŞ ile o talihsiz olayı yaşadık ve o her zaman yanımızdaydı. Umarım İsrail ve Suriye iyi geçinirler. İyi geçinmeleri için elimden geleni yapacağım. Bence geçinecekler" diye konuştu. Trump ayrıca, "Suriye ve İsrail arasında her şeyin yoluna gireceğini düşünüyorum" dedi.
İran mesajı: "Güçleri ve prestijleri büyük ölçüde azaldı"
Trump, İran'a ilişkin açıklamalarında, Orta Doğu'daki dengelerin değiştiğini savundu. Trump, "İran'a yaptığımız şeyi yapmasaydık Orta Doğu'da barış sağlanamazdı, imzalanan bir anlaşma olmazdı. İran'ın gücü ve prestiji büyük ölçüde azaldı. Orta Doğu'da en büyük tehlike onlar" dedi. Trump, İran'ın yeniden güç kazanmasına izin vermeyeceklerini vurgulayarak, "İran'ın gücü büyük ölçüde azaldı. Yeniden güçlenmelerine izin veremeyiz" ifadelerini kullandı. Trump, geçmiş bölgesel hatalara da değinerek, "Orta Doğu'da Irak'ı yok etmeleri bir hataydı. İran tüm Orta Doğu'yu tek başına kontrol ediyordu, ama artık durum böyle değil" diye konuştu. Basın toplantısında İran'la ilgili yeni iddialar sorulduğunda Trump, "İran kötü davranıyor olabilir. Henüz doğrulanmadı, ancak doğrulanırsa sonuçlarını biliyorlar ve sonuçlar çok güçlü olacak, belki de geçen seferkinden daha güçlü" dedi. Trump, İran'a daha önce "anlaşma" seçeneği sunduğunu ifade ederek, "Onlara seçeneği sundum. Anlaşma yapabilirsiniz, yapın dedim. Bana inanmadılar" diye konuştu. Trump, İran'ın yeniden silahlanmasına dair duyumlar aldıklarını söyleyerek, "Umarım yeniden silahlanmaya çalışmıyorlardır, çünkü eğer öyleyse, bu silahlanmayı çok hızlı bir şekilde ortadan kaldırmaktan başka seçeneğimiz kalmayacak. Nereye gittiklerini, ne yaptıklarını tam olarak biliyoruz ve umarım bunu yapmıyorlardır" ifadelerini kullandı.
"Hamas'a silahsızlanmaları için çok kısa bir süre verilecek"
Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda Trump, "Hamas ve silahsızlanma hakkında konuştuk ve onlara silahsızlanmaları için çok kısa bir süre verilecek, bakalım nasıl sonuçlanacak" dedi. Trump, "Eğer anlaşmaya göre silahsızlanmazlarsa, bunun bedelini ödemek zorunda kalacaklar ve biz bunu istemiyoruz. Ama oldukça kısa bir süre içinde silahsızlanmaları ve güçlerini geri çekmeleri gerekiyor" ifadelerini kullandı. Trump, Hamas'a karşı uluslararası irade bulunduğunu ileri sürerek, "Hamas'ı ortadan kaldırmak için müdahale etmek isteyen 59 ülke var" dedi. Trump ayrıca, "Silahsızlanmaları için çok kısa bir süre verilecek" ifadesini toplantı boyunca yineledi.
Batı Şeria: "Doğru olanı yapacak, onu çok iyi tanıyorum"
Batı Şeria'ya ilişkin bir soruya Trump, Netanyahu'yla tam bir görüş birliği içinde olmadıklarını belirtirken, "Batı Şeria konusunda %100 aynı fikirde olduğumuzu söyleyemem ama bir sonuca varacağız" dedi. Trump, Netanyahu'ya güvenini ise, "Netanyahu Batı Şeria konusunda doğru olanı yapacak. Onu çok iyi tanıyorum. Doğru olanı yapacak". sözleri ile ifade etti. Bir muhabirin, yakın zamanda yapılan bir ankette, Gazzelilerin yarısının Gazze Şeridi'nden ayrılmaya istekli olduğunu iddia etmesi üzerine Trump, "Bugün bu rakamı duydum, Gazze'nin yarısı ayrılacakmış. Ben hep böyle demiştim. Daha iyi bir iklimde yaşama fırsatı verilirse, oradan ayrılacaklarını söylemiştim" dedi. Trump şu anda, "Orada kalmak zorundalar" ifadesini kullandı ve sürecin nasıl ilerleyeceğinin "görüleceğini" belirtti.
"(Abraham Anlaşmaları) Suudi Arabistan bir noktada imzalayacak"
Trump, Abraham Anlaşmaları için "genişleme" mesajı verdi. Trump, "Abraham Anlaşmaları harika. Genişletilecekler. Ülkeler zaten genişletme konusunda görüşüyorlar ve oldukça hızlı bir şekilde genişletilecek" dedi. Suudi Arabistan'a ilişkin değerlendirmesinde Trump, "Suudi Arabistan çok iyi davrandı. İsrail ile iyi geçinmek için isteyebileceğimiz her şeyi yaptılar. Bir noktada Abraham Anlaşmaları'nı imzalayacaklar" ifadelerini kullandı.
"(Çin ve Tayvan tatbikatları) Beni endişelendiren bir şey yok"
Trump, Tayvan çevresindeki Çin tatbikatlarına ilişkin soruya, "Başkan Xi bana bu konuda hiçbir şey söylemedi ve bunu yapacağına da inanmıyorum. Beni endişelendiren bir şey yok" yanıtını verdi. Trump, "Deniz ve hava tatbikatlarını 20-25 yıldır yapıyorlar. Göreceğiz" ifadelerini kullandı.
Trump konuşmasının sonunda FED Başkanı Jay Powell hakkında da konuştu. Basın mensuplarının "FED Başkanı'nın istifa etmesi isteyecek misiniz?" sorusuna Trump, "Evet, istifa etmelidir, buna çok yaklaştık. Onu kovmak isterdim, ama çok yaklaştık" dedi.
Netanyahu'dan Trump'a "İsrail Ödülü" sürprizi
Netanyahu, konuşmasında Trump'a övgü yağdırdı. Netanyahu, "Beyaz Saray'da Başkan Trump kadar yakın bir dostumuz hiç olmadı. İsrail'e olan dostluğu ve desteği olağanüstü" dedi. Netanyahu, İsrail'in en prestijli ödüllerinden birinin Trump'a verileceğini açıklayarak, "Bu yıl Başkan Trump'a vereceğiz. Neredeyse 80 yıldır bu ödülü hiçbir İsrailli olmayan kişiye vermedik" ifadelerini kullandı. Netanyahu, ödülün "İsrail ve Yahudi halkına yaptığı katkılar" nedeniyle verileceğini söyledi.
"Suriye ile barışçıl bir sınır istiyoruz"
Netanyahu ise Suriye'ye ilişkin yaklaşımını "sınır güvenliği" ekseninde özetledi. Netanyahu, "Amacımız Suriye ile barışçıl bir sınıra sahip olmaktır. Sınırımızın hemen yanındaki sınır bölgesinin güvenli olmasını, teröristlerin olmamasını, saldırıların yaşanmamasını sağlamak istiyoruz" dedi. Netanyahu, "Ayrıca Dürzi dostlarımızın ve sadece Dürzilerin değil, diğerlerinin de güvenliğini sağlamak istiyoruz" ifadelerini kullandı.