Kış Aylarında El Çatlamasını Önlemenin 6 Etkili Yolu

Kış geldiğinde sadece hava değil, ellerimiz de sertleşip geriliyor, çatlıyor, hatta bazen kanayacak kadar hassaslaşıyor. Hele ki gün içinde sık el yıkıyor, deterjanla haşır neşir oluyor ya da dışarıda uzun süre vakit geçiriyorsanız, bu sorun günlük hayat kalitenizi ciddi anlamda düşürebiliyor.
İyi haber şu: Doğru alışkanlıklar ve doğru ürünlerle bu süreci tamamen tersine çevirmek mümkün.

Aşağıda, kış aylarında el çatlamasını önlemenize yardım edecek 6 etkili yolu hem bilimsel temelleriyle hem de günlük hayattan uygulanabilir önerilerle bulacaksınız.

Kışın soğuk ve kuru havanın cildin nem bariyerini bozarak kuruluk ve egzama ataklarını artırdığını, Üsküdar Üniversitesi’nin soğuk hava ve cilt kuruluğu yazısı da özellikle vurguluyor.

Soğuk Havada Eller Neden Daha Kolay Çatlar?

Kışın ellerimizin daha fazla çatlamasının temel sebebi, cildin nem dengesinin bozulmasıdır. Soğuk hava ve düşük nem oranı, cilt bariyerinden su kaybını artırır. Bu da cildin üst tabakasının kurumasına, gerginleşmesine ve zamanla çatlayıp pul pul dökülmesine neden olur.

Ayrıca:

• Dışarıda soğuk, içeride kaloriferli ortam: Sürekli sıcak-soğuk geçişi, cilt bariyerini yorar.
• Rüzgâr: Yüz ve eller gibi açıkta kalan bölgelerden nemi daha hızlı uzaklaştırır.
• Ellerin çok ince yağ tabakasına sahip olması: Avuç içlerinde yağ bezleri yoktur, bu nedenle kendi kendini yağlama kapasitesi daha düşüktür.

Sonuç olarak; kışın elleriniz normalden çok daha kırılgan, hassas ve tahrişe açık hale gelir. Eğer buna yanlış ürünler, sık yıkama ve kimyasallar da eklenirse, çatlaklar kaçınılmaz olur.

Sık El Yıkama ve Deterjan Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hijyen elbette önemli; özellikle son yıllarda herkes el yıkama ve dezenfektan kullanımına daha da özen gösteriyor. Ancak bu noktada sık yapılan bir hata var: “Ne kadar çok, o kadar iyi” mantığı. Sürekli sıcak suyla ve sert sabunlarla el yıkamak, cildi koruyan doğal yağ tabakasını adeta sıfırlıyor.

Dikkat etmeniz gerekenler:

• Ilık su kullanın: Çok sıcak su, ciltteki doğal yağları hızla çözer; bu da kuruluğu ve çatlamayı artırır.
• Nazik temizleyiciler tercih edin: “Hassas ciltler için”, “parfümsüz”, “sabunsuz” ya da “nemlendirici içerikli” ibareli ürünler, SLS gibi sert yüzey aktifleri içeren sabunlara göre çok daha naziktir.
• Dezenfektan kullanımını dengeleyin: Alkol bazlı dezenfektanlar kuruluğu artırabilir. Mecbursanız, ardından mutlaka nemlendirici sürmeyi alışkanlık haline getirin.
• Ellerinizi nazikçe kurulayın: Havluyla sertçe ovuşturarak silmek yerine, tampon hareketlerle kurulamak cilt bariyerini daha az yıpratır.

Sık el yıkamak zorunda olduğunuz dönemlerde, cilt bariyerini yormayan, nazik ve nemlendirici içeriklere sahip ürünler tercih edebilir, örneğin OfiseAl.com'dan Dove Sıvı Sabun satın alarak temizlik sonrası kuruluk ve gerilme hissini büyük ölçüde azaltabilirsiniz.

Nemlendirici Seçimi: Hangi İçerikler Elleri Gerçekten Korur?

El çatlamasını önlemede en kritik adımlardan biri, doğru nemlendirici seçimidir. Her krem aynı işi yapmaz; içerik etiketine biraz dikkat etmek, ellerinizin kaderini değiştirebilir.

Nemlendirici seçerken özellikle şu içeriklere bakabilirsiniz:

• Gliserin, hyaluronik asit, üre (düşük oranda): Bunlar “nem çekici” (humectant) içeriklerdir; cildin su tutma kapasitesini artırır.
• Shea yağı (karite yağı), jojoba yağı, avokado yağı: Cildin üstünde koruyucu bir tabaka oluşturarak nem kaybını azaltırlar.
• Vazelin, lanolin gibi oklüziv içerikler: Özellikle çok kuru, çatlamaya meyilli ellerde bariyer görevi görür. İnce bir tabaka bile oldukça etkilidir.
• Seramidler: Cilt bariyerini onarmaya yardımcı bileşenlerdir; egzamaya yatkın ellerde avantaj sağlar.

Dikkat edilmesi gerekenler:

• Koku/parfüm hassasiyeti: Parfümlü kremler hoş kokar ama hassas ve çatlamış ciltte yanma, kızarıklık yapabilir. Kış döneminde mümkünse parfümsüz veya düşük parfümlü ürünler tercih edin.
• Losyon yerine krem/merhem: Losyonlar daha hafif ve sulu yapıda olduğu için yazın idealdir; kışın ise daha yoğun, krem veya merhem formatındaki ürünler genellikle çok daha koruyucudur.
• Günde bir kez değil, sık sık: El kremini sadece yatmadan önce değil; el yıkadıktan sonra, dışarı çıkmadan önce ve ihtiyaç duydukça kullanmak, koruyucu bariyeri gün içinde sürekli yenilemenizi sağlar.

Kısaca, “el kremi aldım, nasılsa işe yarar” yerine, içerik listesine bakan ve cilt tipine göre seçim yapan kişiler, kışın el çatlaması sorununu çok daha kolay kontrol altına alıyor.

Elleri Sıcak Tutmanın Yolları: Eldiven Kullanımının Önemi

Krem sürmek kadar, elleri fiziksel olarak korumak da önemli. Soğuk hava, rüzgâr ve yağışla direkt temas eden eller, ne kadar nemlendirilmiş olursa olsun daha hızlı kurur ve çatlar.

Dikkat edebileceğiniz noktalar:

• Dışarı çıkarken mutlaka eldiven takın: Rüzgârlı ve soğuk havalarda eldivensiz dolaşmak, el çatlamasına davetiye çıkarır.
• Malzeme seçimi önemli:
  • Günlük kullanım için içi pamuklu, dışı yün veya polar eldivenler iyi bir kombinasyondur.
  • Çok rüzgârlı ve yağışlı havalarda su geçirmez eldiven tercih etmek faydalıdır.
• Ev işleri için ayrı eldiven kullanın: Bulaşık, çamaşır, temizlik gibi işlerde deterjana direkt temas eden eller daha çabuk yıpranır. İçine pamuk eldiven, dışına lateks/nitril eldiven giymek hem kimyasaldan korur hem de işi rahat yapmanızı sağlar.

Eldiven kullanımı, sadece konfor değil; aslında cilt bariyerinin korunmasında temel adımlardan biridir. Özellikle halihazırda çatlakları olan ellerde, iyileşme sürecini belirgin şekilde hızlandırır.

Gece Boyunca Etkili Bakım: Doğal Yağlar

Gün içinde el kremi kullanmak kadar, gece bakımı da el sağlığı için kritik. Uykuda ellerinizi sürekli kullanmadığınız için, ürünlerin emilmesi ve bariyerin güçlenmesi için ideal bir zaman aralığı oluşur.

Gece bakımını bir “mini tedavi kürü” gibi düşünebilirsiniz:

1. Ellerinizi ılık su ve nazik bir temizleyici ile yıkayın.
2. Fazla suyu yumuşak bir havlu ile nazikçe alın.
3. Önce nemlendirici bir el kremi, ardından ince bir tabaka doğal yağ uygulayın.
4. Üzerine pamuk eldiven giyerseniz, ürünün emilimi artar ve yastığa, çarşafa bulaşmasını engellersiniz.

Doğal yağ olarak:

• Zeytinyağı,
• Tatlı badem yağı,
• Jojoba yağı,
• Hindistan cevizi yağı

sık tercih edilen seçeneklerdir. Bunlar cildi yumuşatır, esnekliği artırır ve bariyerin toparlanmasına destek olur.

Burada önemli bir nokta: “Doğal” olan her şey herkese iyi gelir diye bir kural yok. Alerjiye yatkın bir cildiniz varsa, önce küçük bir bölgede deneme yapmanız ve kızarıklık/yanma vs. olup olmadığını gözlemlemeniz iyi olur.

El Çatlamasını Artıran Alışkanlıklar: Nelerden Uzak Durmalısınız?

Bazen en iyi nemlendiriciyi kullansanız, eldiven taksanız bile sorun tam olarak düzelmeyebilir. Bunun sebebi, farkında olmadan sürdürdüğünüz bazı kötü alışkanlıklar olabilir.

Mümkün olduğunca uzak durmanız gerekenler:

• Uzun ve çok sıcak duşlar: Sıcak su, vücudun tamamındaki yağ bariyerini zayıflatır; bu etki ellerde daha belirgindir.
• Eldiven takmadan temizlik yapmak: Çamaşır suyu, ağır yağ çözücüler, yoğun deterjanlar cilt bariyerini kimyasal olarak bozar.
• Islak mendili sık kullanmak: Bazı ıslak mendiller alkol ve parfüm içerebilir; bu da ellerin kurumasını ve tahrişini artırır.
• Eller ıslakken soğuğa çıkmak: Islak cilt, soğuktan daha hızlı etkilenir ve çatlama riski artar.
• Tırnak etlerini koparma, elleri sürekli ovalama: Zaten hassas olan deriyi daha da travmatize eder; minik yarıklar enfeksiyona açık hale gelir.
• Sigara kullanımı: Dolaşımı olumsuz etkilediği için, cildin kendini yenileme kapasitesini düşürebilir.

Bunların yerine:

• Ilık suyu tercih edin, duş süresini makul seviyede tutun.
• Temizlikte mutlaka eldiven kullanın.
• Elderinizi yıkadıktan sonra mutlaka kurulayın ve ardından krem sürün.
• Stresliyken ellerinizle oynamak, tırnak eti koparmak yerine stres topu gibi alternatifler deneyin.